انواع آهنربا و کاربردهای آن
علمی و تکنولوژی › علمی
- 97/09/03
آهنربا (به انگلیسی Magnet) جسمی است که میدان مغناطیسی ایجاد میکند و برخی فلزات مانند آهن را به خود جذب میکند. هر آهنربا دو ناحیهٔ متمایز به نام «قطب» دارد که در آنها شدت میدان مغناطیسی آهنربا بیشتر از سایر نقاط آن است. یکی از قطب‌ها را «قطب شمال» (یا «قطب شمال‌یاب») و دیگری را «قطب جنوب» (یا «قطب جنوب‌یاب») می‌نامند. دو قطب هم‌نام یکدیگر را دفع و دو قطب ناهم‌نام یکدیگر را جذب می‌کنند. آهنرباها به دو دستهٔ اصلی تقسیم می‌شوند: «آهنرباهای الکتریکی» که برای ایجاد میدان مغناطیسی به جریان الکتریکی خارجی نیاز دارند و «آهنرباهای دائمی» که برای ایجاد میدان مغناطیسی به توان خارجی نیاز ندارند. منظور از آهنربا در اینجا آهنربای دائمی است. برای ساختن آهنربای دائمی، برخی مواد مانند آهن، نیکل و کبالت را در معرض میدان‌های مغناطیسی قرار می‌دهند تا خاصیت مغناطیسی پیدا کنندانواع آهنربا
پسماند:
وقتی که ماده‌ای در یک میدان مغناطیسی خارجی قرار می‌گیرد تا به آهنربا تبدیل شود، پس از حذف میدان خارجی، مقداری از مغناطش خود را حفظ میکند. به این مغناطش باقیمانده در ماده، «پسماند» یا «پسماند مغناطیسی» گفته می‌شود. هرچه پسماند بزرگتر باشد آهنربا قوی‌تر است
وادارندگی:
برای از بین بردن خاصیت مغناطیسی یک آهنربا، باید آن را در معرض میدانی مغناطیسی با جهت مخالف قرار داد. میدان مغناطیسی لازم برای این کار را «وادارندگی» می‌نامند. هرچه وادارندگی بزرگتر باشد آهنربا دائمی‌تر است
قطب های آهن ربا
همه آهن رباها دو نقطه دارند که در آنها نیروی مغناطیسی بزرگ تر است. این دو نقطه به عنوان قطب های آهنربا شناخته شده اند. برای یک آهن ربای نواری مستطیل شکل یا استوانه ای، این دو قطب در دو انتهای مخالف قرار دارند. یک قطب در جست و جوی قطب شمال یا قطب شمال شناخته می شود و قطب دیگر در جست وجوی قطب جنوب یا قطب جنوب نامیده می شود. در قطب نما، قطب شمال آهن ربا همیشه به دنبال یا رو به سمت شمال است. این خاصیت آهن ربا به ملوانان کمک کرده درباره جهت ها قضاوت کنند و به سرزمین های دور برسند و دوباره به خانه برگردند
آهن رباها چه کاربردهایی دارند؟
در فناوری های حال حاضر، کاربردهای آهنربا شامل قطب نما، موتورهای الکتریکی، اجاق های مایکروویو، نور سنج برای عکاسی، بوق خودرو، تلویزیون ها، بلندگوها و ضبط صوت ها است. یکی از کاربردهای ساده آهن ربا در یخچال و فریزر برای بستن در آنها است. دستگاه تصویربرداری رزونانس مغناطیسی پزشکی هم یکی از کاربردهای پیچیده آهن ربا است
کاربردهای آهنربا
آهن رباها کاربردهای فراوانی در صنعت، کشاورزی، دامپروری، تبلیغاتی، کاهش سوخت، درمانی، تصفیه آب و ... دارد
از جمله کاربردهای آهنربا می توان به موراد زیر اشاره کرد:
آهنرباها در صنایع مختلف جهت جداسازی ضایعات آهن کاربرد فراوانی دارند
آهنرباها در ساخت انواع اسباب بازی‌ها به کار می¬ روند
بیشترین کاربرد آهنرباهای دائمی تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی و بالعکس میباشد
ساخت جرثقیلهایی که با آهنربای الکتریکی کار می‌کنند
پزشک‌ها برای خارج کردن براده‌های آهن که وارد چشم شده است، آهنربای الکتریکی را به کار می گیرند
برای خارج نمودن سوزن و اشیا تیز که در پا و سایر اعضای بدن فرو رفته باشد نیز از آهنرباها استفاده می نمایند
از آهنربا برای متوقف ساختن خونريزی و برای درمان بعضی از بيماری ها استفاده میکردند
استفاده از آهنربا در نصب پوستر و عکس ها
برای این که پوستر ها ، عکس ها و اشیایی که قصد داریم به دیوار نصب کنید آسیب نبینند ، مثلا مجبور نباشیم آن را سوراخ کنیم و به صورت مستقیم به چسب آغشته کنیم، از آهنربا استفاده می کنیم
استفاده از آهنربا برای تمیز کردن سطوح دور از دسترس
سطوحی که دسترسی به آن ها مشکل است ، از آهنربا استفاده کنید. به عنوان مثال برای تمیز کردن آکواریوم یکی از که دسترسی مستقیم به همه ی بخش های آن وجود ندارد میتوانید از اسفنج ابری که در آن آهنربا استفاده شده بهره بگیرید
با استفاده از دو آهنربا برای پاک کردن قسمت دور از دسترس و حرکت دادن آهنربا اول، همزمان اسفنج آهنربایی شما نیز در داخل شیشه حرکت و محیط داخلی آن را پاک میکند
استفاده از آهنربا برای نگه داری وسایل آشپزخانه
برای نگه داری وسایلی مثل چاقو ها در سایز های مختلف ، نیازی به خریدن تخته های فلزی و یا چوبی جهت نگه داری آن ها نیست.کافیست که تخته ی مغناطیسی از فروشگاه های مرتبط خریداری کنید و چاقو هارا روی آن قرار دهید. با این کار برداشتن چاقو ها با توجه به این که سطح فلزی و مغناطسی داریم ، خیلی راحت نیست و ضمنا برای کودکان نیز خطر کمتری به دنبال خواهد داشت
استفاده از آهنربا برای ساخت ظروف نگه داری ادویه جات
برای آشپز های ماهر ، در دسترس بودن تمامی مواد غذایی امری مهم است. ادویه جات از بخش هایی است که هر آشپزی در منزل از آن به صورت مکرر استفاده می کند
برای این که یک مکان زیبا برای ادویه جات دقیقا در کنار گاز آشپرخانه داشته باشید ، از قوطی های فلزی ، چسب
داغ حرارتی و آهنربا استفاده کنید و این بخش ها را به سطوح اطراف گاز بچچسبانید و به عنوان جای ادویه استفاده کنید
