اهمیت ازدواج از نگاه دین اسلام
سبک زندگی › دین و زندگی
- 97/08/02
ازدواج تاریخچه ای به قدمت پیدایش انسان ها در کره زمین دارد و در تمام مکاتب و ادیان مطرح است اما هیچ مکتبی به اندازه اسلام برای این موضوع اهمیت قایل نبوده است. اسلام اساس ترقی و رشد و تکامل در تمامی شؤون زندگی را در چگونگی تشکیل خانواده ها می داند و برای این مهم اهدافی در نظر گرفته است; قرآن مجید خلقت همسران و ایجاد رشته مودت و دوستی بین زن و مرد را از نشانه های شناخت خداوند شمرده و به برخی از فواید ازدواج مانند آرامش روحی و جسمی، ارضای غریزه جنسی، ایجاد دوستی و علاقه، بقای نسل و تکامل فرد، اشاره می کند: «از جمله نشانه های وجود خداوند این است که برایتان از جنس خودتان همسرانی آفریده تا بدان ها آرام گیرید و میان شما و آن ها دوستی و مهربانی قرار داد. در این (دوستی و محبت) برای کسانی که تفکر می کنند، نشانه هایی وجود دارد.» (روم: 21)اسلام برای تحکیم کانون خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن، قوانین خاصی وضع کرده و بر طبق آن، محدوده وظایف هر کدام از اعضا را تعیین نموده است. به طور کلی، این مقررات را به چند دسته می توان تقسیم کرد:
1- مقرراتی که مربوط به پیش از تشکیل خانواده است و از زمان خواستگاری باید رعایت گردد.
2- وظایف و حقوقی که هر یک از افراد خانواده پس از تشکیل خانواده باید رعایت کنند.
3- مقرراتی که در صورت عدم توافق زن و مرد و انحلال خانواده و یا فوت یکی از افراد آن باید عمل شود.
معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه دین اسلام
بر اساس فرامین دین اسلام و اهل بیت (ع) برای اینکه یک مسلمان در امر ازدواج دچار خطا و اشتباه نشود و اسباب شکست زندگی خود را فراهم ننماید، باید ملاک ها و معیارهایی را برای انتخاب همسر شایسته مدنظر داشته باشد، و در جزوات قبل به طور مفصل به شرح آن پرداختیم، که به طور اجمال می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
هم کفو بودن زوجین، اصالت خانوادگی، داشتن اوصاف اخلاقی شایسته که در مردان شامل ایمان و تقوا، حسن خلق، غیرت، صبر وبردباری، صداقت، وفاداری به عهد و پیمان، فعال و پرتلاش بودن، مشتاق بودن به کسب علم ، دارا بودن توانایی در مدیریت و سرپرستی خانواده .
و اوصاف اخلاقی زن شایسته که عبارت است از؛ تقوا و تدین، عفت و حیا، تواضع و فروتنی و قناعت، زیبایی صورت و سیرت و ...
نظرخواهی از دختر
یکی ازموضوعاتی که در موفقیت زندگی مشترک نقش به سزایی دارد، موافقت دختر برای ازدواج است. موافقت دختر در امر انتخاب همسر آینده خود متضمن عشق و محبت بین او و همسرش خواهد بود. به همین دلیل والدین باید نظر دختر خود را در مورد ازدواج جویا شوند و اگر دیدگاه و نظر او معقول و منطقی بود، بدون سختگیری از او بپذیرند و اگر از روی کمی تجربه مرتکب اشتباه در انتخاب می شود، سعی کنند با سعه ی صدر و در فضایی آرام و بدون تشنج با او صحبت نموده و او را در اتخاذ یک تصمیم منطقی کمک و راهنمایی نمایند.
امام خمينى (قدس سره الشریف) در کتاب تحريرالوسيله فرمودند:
از زمانى كه دختربالغه رشيده شد، احتياط آن است كه اذن پدر يا جدّ و نيز اذن دختر، هر دو در امر ازدواج دختر, در نظرگرفته شود. (تحرير الوسيله, ج٢، ص ٢٥٤)
رسول خدا (ص) در امر خواستگاری امیرالمؤمنین (ع) از دختر گرامی شان حضرت زهرا (س)، با این که حضرت علی (ع) را از همه جهات تأیید می کردند، اما با این وجود به دختر گرامی خود فرمودند:
إِنِّي قَدْ سَأَلْتُ رَبِّي أَنْ يُزَوِّجَكِ خَيْرَ خَلْقِهِ وَ أَحَبَّهُمْ إِلَيْهِ وَ قَدْ ذَكَرَ مِنْ أَمْرِكِ شَيْئاً فَمَا تَرَيْنَ فَسَكَتَتْ وَ لَمْ تُوَلِّ وَجْهَهَا وَ لَمْ يَرَ فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ ص كَرَاهَةً فَقَامَ وَ هُوَ يَقُولُ اللَّهُ أَكْبَرُ سُكُوتُهَا إِقْرَارُهَا. (بحار الانوار،ج٤٣،ص٩٣)
من از پروردگارم خواسته ام تو را به ازدواج بهترین و محبوب ترین بندگانش نزد خود درآورد و علی(ع) سخن از خواستگاری تو به میان آورده. فاطمه جان نظر شما در این مورد چیست؟ حضرت زهرا (س) سکوت اختیار کردند و رویش را نیز برنگرداند و رسول خدا (ص) در چهره ایشان کراهت و ناراحتی ندیدند. سپس ایشان ایستاد و فرمودند: سکوت دخترم نشان دهنده ی رضایت وی به این ازدواج است.
ملاک های غیر ضروری ازدواج از دیدگاه دین اسلام
همچنین در دین مبین اسلام بعضی از ملاک ها غیر ضروری خوانده شده ،به عنوان مثال: عدم وجود اختلافات نژادی، سنی و منطقه ای از شرایط اساسی ازدواج نیستند و ازدواج دختر و پسر مسلمان با وجود این اختلافات، صحیح است.
امام صادق علیه السلام فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله دختر عبدالمطلب را به ازدواج مقداد در آورد تا ازدواج به سهولت صورت گیرد (تعنیات خرافی و تشریفات جاهلی از میان برود) و مسلمانان از رسول خدا صلی الله علیه و آله پیروی کنند و بدانند که «گرامی ترین آن ها نزد خدا، باتقواترین آن هاست.»
بنابراین، باید مسائل جزئی و ظاهری از قبیل ثروت، زیبایی، مقام و دل بری کم تر مورد توجه قرار گیرد و در مقابل، سعی شود ملاک های ضروری و اصلی هم چون ایمان، تقوا و اصالت خانوادگی بیش تر مورد اهمیت قرار گیرد. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نهی فرمودند که زنی را برای مال یا جمالش بگیرند; زیرا مالش موجب طغیان و جمالش مایه تباهی اوست. ملاک اصلی برای زن، دین و ایمان اوست
