برخی بیماری های شایع دوران سالمندی
سبک زندگی › سایر
- 97/08/06
تا سال 2050 تعداد سالمندان جهان به 2میلیارد نفر می رسد و علت این افزایش عمدتا بهبود وضعیت بهداشت و درمان است پس باید به بیماری های دوره سالمندی توجه بیشتری داشته باشیم خانه سالمندان هر چقدر هم که امن و بهداشتی باشد، مکانی است که تعداد زیادی از افرادی که عمدتا بالای 65-60 سال سن دارند، در آن ساکن اند.سیستم ایمنی در این سن ضعیف می شود، عملکرد فیزیولوژیک به هم می خورد؛ مثلا سرفه تغییر می کند، دستگاه گردش خون ضعیف عمل می کند و مراقبت های بهداشتی هم ممکن است به خوبی انجام نگیرد. این موارد سلامت سالمند را تهدید می کنند.
سالمندان به توجه و مراقبت زیادی نیاز دارد و کوتاهی در این زمینه می تواند تاثیر زیادی در شیوع بیماری های عفونی و گسترش آن بین جمعیت سالمندان داشته باشد. در «سالمندان» این هفته به شایع ترین بیماری های عفونی در خانه سالمندان اشاره می کنیم. شناخت این بیماری ها و توضیح درباره آنها می تواند هم کمکی باشد برای پرستارانی که از سالمندان مراقبت می کنند و هم برای خود سالمند و خانواده او تا بتوانید در صورت بروز عارضه مشکوک به موقع اقدام کنند.
همان طور که می دانید امید به زندگی بالا رفته است. در سال 1900 میلادی جمعیت سالمند بالای 65 سال 15 میلیون نفر بود که حدود یک درصد از جمعیت کل دنیا را تشکیل می داد.
در سال 2000 این جمعیت به 605 میلیون نفر یعنی 10 درصد کل جمعیت دنیا رسید و تخمین زده می شود تا سال 2050 میلادی این تعداد به 2 میلیارد نفر برسد که حدود 22 درصد کل جمعیت جهان است. علت افزایش رشد جمعیت سالمند، بهبود وضعیت بهداشتی و درمانی است. وقتی امید به زندگی بالا برود، طبیعی است که افراد به علت کهولت سن بیشتر بیمار شوند و به مراقبت های پزشکی بیشتری نیاز داشته باشند، حتی ممکن است بیشتر سر از مراکز سالمندان دربیاورند.
به همین دلیل شناخت بیماری های عفونی در افراد بالای 65 سال به خصوص در مراکز نگهداری از سالمندان بسیار ضروری است. در ادامه این مطلب به بیماری هایی می پردازیم که در سالمندانی که کنار خانواده زندگی می کنند نیز دیده می شود ولی در خانه سالمندان شیوع بیشتری دارد.
با گذشت سن و رسیدن به پیری و ضعف های ناشی از آن ، بستر بروز بسیاری بیماری های جسمی و روحی برای سالمندان مهیا می گردد که عبارت اند از :
پوکی استخوان
از جمله بیماری های شایع در سالمندان است و خطر شکستگی ستون فقرات به علت فشار و سایر شکستگی های متعاقب ضربه خوردن را افزایش می دهد. در کهولت، درمان شکستگی و جوش خوردن بین استخوان های شکسته به کندی صورت می گیرد.
تصلب شرائین
با گذشت عمر، رسوب های ناشی از مصرف چربی ، نمک و قند در عروق باعث تصلب شرائین می گردد که در سالمندان بسیار شایع است.
یائسگی
در زنان سالمند مسئله یائسگی بعد از ۵۰ الی ۵۵ سالگی اتفاق می افتد که البته عنوان بیماری را نمی توان به آن اطلاق کرد ولی این پدیده باعث تغییرات هورمونی در زنان سالمند می گردد که خود تبعاتی در چهره آنان خواهد داشت و با نگرانی های روحی همراه می شود.
افسردگی بیشتر در میان سالمندانی وجود دارد که تنها زندگی می کنند و علاوه بر آن دچار ناراحتی های جسمانی نیز هستند. استعمال دخانیات و مواد مخدر
این موارد در سالمندان بیشتر شیوع دارد. به طور کلی افزایش مصرف مواد مخدر و دخانیات با افزایش سن نسبت مستقیم دارد.
کمبود کلسیم و ویتامین ” د ” این بیماری ها نزد افراد سالمند بسیار شایع است.
آلزایمر یا اضمحلال مغزی
این بیماری فقط در افراد مسن شایع است. مطالعه ، تحرک بدنی و وضعیت مناسب روحی باعث عدم ابتلا و یا به تأخیر افتادن در ابتلا به این بیماری می گردد.
پارکینسون
این عارضه با لرزش اندام های حرکتی ( دست و پا و گردن ) همراه است و به علت اضمحلال اعصاب مربوطه روی می دهد که علت عمده آن گذشت عمر و کهولت می باشد.
کاهش قدرت بدنی و عمل عضلات
با افزایش سن از تعداد رشته های عضلات ، قدرت و سرعت انقباضی سلول های عضلانی کاسته می شود. نرمی و انعطاف بافت ها نیز کم می شود و نهایتاً قدرت ذخیره بدن کاهش می یابد. فعالیت های جسمی مناسب و آموزش های اصولی می تواند منجر به بهبودی قدرت و سرعت عضلات شوند و بر کارآیی فرد اثرات مثبت به جای گذارند. معهذا به علت پایین بودن توان ذخیره بدن، برنامه های فعال سازی سالمندان باید دقیق و حساب شده باشند.
سوء تغذیه
با افزایش سن ، ترشح معده کمتر می شود و پوشش دستگاه گوارشی تحلیل می رود. با این وجود قدرت جذب مواد غذایی تا حدی کاهش پیدا می کند. یبوست با افزایش سن شیوع بیشتری می یابد. انزوا و افسردگی با کاهش اشتها خطر کمبود مواد غذایی در سالمندان را بیشتر می کند.
افزایش فعالیت های جسمی بخصوص پیاده روی ، علاوه بر کند کردن روند بیماری ها ، در روحیه سالمندان نیز بسیار مؤثر خواهد بود و مصرف مواد غذایی شامل کلسیم و ویتامین ها نیز باعث افزایش سلامتی سالمندان می گردد.
عوامل مؤثر در ايجاد مشكلات تغذيه‌اي سالمندان
1 ـ عوامل جسماني: مانند كاهش كل انرژي مورد نياز، بيماريهاي مزمن، بي‌اشتهايي، تغيير حس چشايي، خرابي دندان‌ها، بي‌تحركي، ناتواني جسمي، مشكلات گوارشي، تداخلات دارويي و يا تداخل غذا و داروها
2 ـ مشكلات روحي و رواني: افسردگي، تنهايي، از دست دادن همسر
3 ـ مشكلات اقتصادي: درآمد كم، كمبود امكانات براي تهيه و طبخ غذاي مناسب و زندگي در آسايشگاه جدی ترین خطری که فرد سالمند را تهدید می کند در انزوا قرار گرفتن او از سوی اطرافیان است. در این حالت شخص امکان ارتباط صمیمی و نزدیک با دیگران را از دست می دهد. تنهایی موجب می گردد فرد سالمند به تدریج دچار مشکلات روانی شود، لذا درک احساسات و انتظارات سالمندان از اطرافیان و تصحیح ارتباط افراد خانواده با آنها در فرایند بهداشت روانی آنها بسیار مهم است.
سالمندان به اندازه ای که دیگران به آنها به عنوان پیر و از کار افتاده نگاه می کنند خود را ضعیف و نا توان احساس نمی کنند. چنانکه در یک خانواده گرم و مهربان اغلب سالمندان بسیار راحت ، آرام، مقاوم و با نشاط روزگار می گذرانند در نتیجه این افراد حوصله نگهداری نوه ها را با همه شیطنت هایشان دارند.
