دلایل ایجاد دندان قروچه و درمان آن
پزشکی و سلامت › دهان و دندان
- 97/10/03
علل و علائم براکسیسم یا دندان قروچه
همان طور که گفتیم دندان قروچه، فشردن فک ها بر روی هم و در نتیجه ساییده شدن دندان ها به هنگام خواب است که معمولا ناشی از تنش های روزانه و فشارهای می باشد. در این حالت دندان ها به صورت غیر عمد در حالت جویدن بر روی هم قرار گرفته و به شدت حرکت کرده و صداهای آزار دهنده ای ایجاد می کنند. در این وضعیت لثه ها و استخوان های فک نیز دچار خوردگی می شوند. دلیل اصلی چنین حالتی مشخص نیست اما دانشمندان استرس را عامل چنین واکنش هایی می دانند. البته وضعیت بدن به هنگام خواب و نامرتب بودن دندان ها در دهان نیز در پیدایش دندان قروچه نقش دارند.
علائم دیگر دندان قروچه عبارتند از شکستن و ترک برداشتن دندان ها، حساس شدن دندان ها، لق شدن دندان ها، خرابی و پوسیده شدن دندان ها تا ریشه، سردرد، گوش درد، درد در عضلات فک و صورت به هنگام بیدار شدن از خواب، جویدن سطح داخل گونه ها به هنگام بیداری یا خواب، نداشتن خواب راحت در طی شب، ایجاد شدن شیارهایی بر روی لثه ها، کاهش شنوایی، بروز مشکلات در فک و مفاصل صورت که موجب تغییراتی در ظاهر صورت می شوند. عواملی مثل اضطراب، استرس، تلاش برای جفت کردن دندان ها و مصرف مشروبات الکلی باعث بروز دندان قروچه می شوند.
ساییده شدن دندان ها در طول زمان موجب آسیب دیدگی دندان ها می شود. می توان با کمک گرفتن از دندان پزشک و همچنین با استفاده از راهکارهای خانگی می توان به رفع و درمان دندان قروچه پرداخت.
درمان دندان قروچه
کاهش دادن استرس و تنش های روزانه :
همان طور که پیشتر گفتیم ساییده شدن دندان ها عامل اصلی در بروز دندان قروچه می باشد. لذا در مرحله اول بایستی استرس خود را کم کنید. مراجعه به مشاور، ورزش کردن به صورت روزانه به مدت 30 دقیقه مثل پیاده روی، مدیتیشن، بیدار شدن و خوابیدن در ساعات مشخص نیز از جمله راهکارهای مناسب برای کاهش استرس می باشند.
از روش های دیگر درمان دندان قروچه می توان به مصرف سه وعده غذایی سالم، حذف انواع نوشیدنی های گازدار، نوشیدنی های انرژی زا، مصرف مشروبات الکلی و دخانیات، کافئین مثل قهوه و چای و همچنین انواع شکلات و شیرینی جات اشاره کرد. در صورتی که نمی توانید کافئین را حذف کنید، مصرف چای و قهوه را به حداقل رسانده و 2 ساعت قبل از خواب از نوشیدن آن ها خودداری کنید.
عدم مصرف بعضی از مواد غذایی:
عدم جویدن مواد خوراکی جویدنی مثل آدامس و همچنین عدم جویدن مواد غیر خوراکی مثل مداد، ناخن و… از دیگر راه های درمان خانگی دندان قروچه هستند. انجام چنین مواردی تنش آور بوده و عضلات دهان را درگیر و فرسوده می کنند. همچنین برای درمان عفونت دندان از مصرف مواد خوراکی سفت مثل استیک، فندق، آبنبات و… نیز پرهیز کنید. مصرف مواد غذایی مثل جویدن نان و یا کاهو ( روزی دو تا سه بار و به مدت یک ماه) موجب خسته شدن آرواره ها و ماهیچه ها در طی روز و استراحت آن ها در طی شب می شود.
به طور کلی مصرف مواد غذایی مانده و کپک زده، بسته بندی شده و کارخانه ای، گوشت گاو و گوساله، گوشت مرغ پرورشی، مصرف لبنیات بدون مصلح، انواع ترشی جات، وانیل، غذاهای یخ زده و فریز شده، فست فود، عدس و ماهی بدون مصرف مصلح، نوشیدن آب زیاد نیز در بروز دندان قروچه نقش دارند.
فشار ندادن فک ها بر روی هم به هنگام بیداری:
به هنگام بیداری مراقب باشید که فک ها را بهم نفشارید و یا دندان هایتان را بر روی هم نسایید. درحالی که لب ها بسته هستند بین فک ها فاصله ایجاد کنید یا می توانید زبانتان را بین دندان های فک بالا و پایین قرار دهید بدین ترتیب به فک ها و مفاصل دهان استراحت می دهید. این روش نیز برای درمان دندان قروچه یا براکسیسم مفید است.
داشتن آرامش قبل از خوابیدن:
داشتن آرامش قبل از خواب عامل بسیار مهمی برای پیشگیری و درمان دندان قروچه می باشد. برای کسب آرامش می توان قبل از خواب عضلات شانه ها، گردن و صورت مثل پیشانی، فک و اطراف صورت را به آرامی ماساژ داد. قراردادن حوله ای گرم بر روی عضلات صورت و یا نزدیک لاله گوش موجب شل شدن عضلات شده و در نتیجه شخص از لحاظ ذهنی آرام می گردد.
همچنین انجام دادن کارهایی مثل خواندن کتاب، گوش کردن به موسیقی های آرامش بخش، حداقل یک ساعت قبل از خواب از تلویزیون، رایانه، تلفن همراه و لپ تاپ استفاده نشود. گفتنی است استفاده از دوش و یا کمپرس آب گرم نیز برای ریلکس شدن اندام ها نیز بسیار خوب است.
مصرف بعضی از مکمل های غذایی:
مصرف عناصری مثل منیزیم و کلسیم سیستم عصبی و عملکرد صحیح ماهیچه ها ضروری هستند. کمبود چنین موادی در بدن موجب فشار وارد کردن بر دندان ها، استرس و سایر مشکلات می شود.
درمان های گیاهی و سنتی دندان قروچه
مصرف دمنوش اسطوخودوس درمانی گیاهی برای دندان قروچه می باشد. زیرا این دمنوش منجر به رفع استرس، افسردگی،تنتظیم شدن خواب، جریان خون و فشارخون و انواع سردرد می شود. برای تهیه این دمنوش ابتدا پنج گرم از گل گیاه اسطوخودوس را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت 10دقیقه آن را دم کنید و روزانه 4 فنجان از این چای را بنوشید.
انجام بادکش و حجامت به صورت دوره ای نیز برای رفع استرس، افسردگی، تنظیم کارکرد اعصاب و در نتیجه درمان دندان قروچه نیز موثر است.
مصرف روزانه یک قاشق غذا خوری از عسل گیاهی و شیره انگور
صرف دمنوش زنجبیل، دارچین، هل، گل گاوزبان، بادرنجبویه
مصرف خشکبار، هفت مغز، مویز و موز رسیده
مصرف روزانه یک استکان از عرقیاتی مثل کرفس، گلاب، کاسنی، آویشن، نسترن، بومادران و شیرین بیان به همراه عسل و آب برای درمان دندان قروچه بسیار مفید هستند.
استفاده از روغن های گیاهی مثل زیتون، کنجد و… به جای روغن های نباتی
مصرف گوشت بره و بلدرچین
میوه هایی مثل گلابی، هلو، انگور قرمز و سیاه و سبزیجاتی مثل نعناع و ریحان، پیاز، سیب زمینی، چغندر و کدو تنبل
منیزیم:
منیزیم خواب بهتری را ایجاد می کند و نشانه های کمبود منیزیم مثل عصبانیت و خستگی بی خوابی را کاهش میدهد نوجوانان می توانند قبل از خواب 400میلی گرم منیزیم استفاده کنند و غذاهایی مثل اسفناج ، آووکادو لوبیا و موز بخورند.
ویتامین ب کمپلکس:
این ویتامین نقش مهمی را در سلامت کل بدن ایفا می کنند توانایی کاهش استرس و افسردگی را دارد کودکان در رده های سنی مختلف می توانند از آن استفاده کنند
ریشه سنبل الطیب:
ریشه سنبل الطیب مسکن طبیعی برای بهبود وضعیت خواب است دندان قروچه معمولاً در شبها رخ می دهد وسنبل الطیب با خواب عمیقی که ایجاد می کند آن را کاهش میدهد.
درمان های سنتی دندان قروچه
1عدد سیب، 1عدد هویج و نصف یک عدد به را در ظرفی حاوی آب جوش ریخته و بگذارید تا با حرارت ملایم پخته شوند سپس 21 دانه مویز به مخلوط اضافه و به مدت یک ربع آن را دم کرده و بعد میل کنید. این معجون فوق العاده نیز کمک زیادی به رفع دندان قروچه می کند.
نکته پایانی
در پایان اگر با رعایت موارد گفته شده برای درمان دندان قروچه باز هم بیماری شما درمان نشد، بایستی به دندان پزشک مراجعه کنید. درمان های پزشکی مثل گارد یا محافظ دندان ها، تنظیم کردن آرایش های دندان ها، فلج کردن موقتی عضلات صورت و فک با تزریق بوتاکس، روکش کردن دندان ها، عمل جراحی و… می باشند.
