انواع کلاه و تاریخچه پیدایش کلاه در مد
مد و زیبایی › اکسسوری
- 97/09/01
تاریخچه انواع کلاه
کلاه از زمان های قدیم مورد استفاده مردم قرار میگرفته است و به عنوان یکی از لوازم ضروری در هر دوره زمانی با شکل های مختلف وجود داشته است . مردم در زمان های مختلف از شکل های خاصی از کلاه استفاده میکردند و در واقع نوع خاصی از کلاه با شکل ظاهری خاص مورد استفاده قرار میگرفت .تاریخ شناسان معتقدند اولین چیزی که به دست انسان به عنوان لباس ساخته شد ، کلاه بوده است.تصویر کشف شده در یکی از معابد مصر به اسم معبد توم نقاشی مردی را نشان می دهد که کلاه حصیری شکل به سر دارد.کارشناسان تاریخی معتقدند که شواهد این چنین نشان می دهد که کلاه احتمالا به مصریان باستان برمی گردد و اولین شغل هم باید کلاه سازی باشد.به هرحال محافظت از بدن و به خصوص سر در برابر عوامل طبیعی خیلی مهم بوده است.مردم در مراسمات مختلف کلاه بر سر می گذارند مثل مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان.مردان و زنان در طول تاریخ برای پوشاندن سرشان از روش ها و موارد مختلف استفاده می کردند ولی تقریبا در قرن 14و 15بود که کلاه در بین ثروت مندان به عنوان یکی از پوشش روزمره محبوبیت پیدا کرد.در ابتدا این مردان بودند که پوشاندن کلاه به عنوان بخشی از پوشش روزمره آنها به حساب می رفت و برای زنان بیشتر نقاب ، روسری و یا چهارقد وجود داشت ولی در قرن 16به بعد بود که کلاه وارد دنیای زنان شد و تغییر شکل پیدا کرد.خلاقیت در طرح کلاه بانوان باعث رشد در حرفه کلاه دوزی شد.کلمه کلاه دوز که به انگلیسی میلینر گفته می شود ، گفته شده از اسم شهر میلان است در ایتالیا که در اوایل دوران رواج کلاه ، بهترین کلاه ها در آن شهر ساخته می شدند.شغل کلاه دوزی اول در ایتالیا راه اندازی شد و تزیین مختلف کلاه ها که بیشتر به وسیله گلهای رنگارنگ و پر پرندگان و یا تورهای زیبا بوده و هست ، از کشور فرانسه نشأت می گیرد.هر چند این انگلستان بود که در رابطه با معرفی طرح های جدید کلاه در دنیا اولین بود.بر همین اساس هم است که در سال های 1900که به دوره ادواردین مشهور است و به دوره پادشاهی ادوارد هفتم بر می گردد ، فشن و مد یکی از دوران های طلایی خودش را تجربه کرد.اگر الان از خانم های اروپایی پرسیده شود که اگر قرار باشد به گذشته بروند به کدام دوران برمی گردند ، همه به نیمه اول قرن 20اشاره می کنند. به دلیل اهمیت زیادی که به فشن و مد در آن دوران داده می شد و طراحان لباس و کلاه بعضی از زیباترین طرح های کلاه خانم ها را در این دوران طراحی کردند.در این دوران کلاه جزیی از لوازم ضروری هر زن به حساب می آمد.
تاریخچه پیدایش کلاه در مد و فشن
کلاه شاید برای مدتی از دنیای فشن و مد فاصله گرفته باشد مثلا در طول سال های 1960ولی هیچ وقت به طور کامل حذف نشده است و جدیدا به دنیای مد برگشته است.پرسس دایانا در سال های 1980با پوشیدن کلاه سعی در معرفی دوباره آن کرد.زمان رضاشاه بعد از کشف حجاب در ایران خانم ها کلاه می گذاشتند.الان هم آدم های مشهور زیادی دیده می شوند که کلاه سرشان می گذارند که به رواج بیشتر آن در بین مردم منتهی میشود.خانواده سلطنتی انگلستان و اطرافیانشان مشتری های اصلی خرید کلاه هستند و در مراسم هایی که آنها شرکت می کنند ، طراحان لباس از فرصت استفاده می کنند و طرح های جدیدشان رابه نمایش می گذارند.
تاریخچه کلاه در ایران
در زمان های قدیم در ایران کلاه برای مردان مانند چادر برای زنان بود و اهمیت این موضوع برای مردان به حدی بود که در خانه کلاه پارچه ای (عرقچین) به سر می گذاشتند. فصل های سرد سال این کلاه پارچه ای یا همان عرقچین جای خود را به کلاه پشمی می داد. در زمان رضاخان عرقچین جای خود را به کلاه سیلندری یا همان شاپو داد (بازاریان به جای کلاه شاپو، کلاه قفقازی یا همان باشلق مادی به سر می گذاشتند) و بعد از آن کم کم رسم کلاه پوشیدن آقایان کمرنگ شد و از میان رفت.هر کدام از اقوام ایرانی برای خود یک نوع کلاه دارند. در واقع کلاه نوعی وجه تمایز قومیتی هم است. به عنوان مثال، کلاه قشقایی از نظر ظاهری با دیگر کلاه های اقوام ایرانی متفاوت است. کلاه قشقایی ها تا زمان مرحوم اسماعیل خان قشقایی (معروف به صولت الدوله) ایلخان قشقایی یعنی حدود سال 1320 نظیر سایر کلاه های ایرانی و بدون لبه بود اما ایلخان قشقایی طرحی شبیه تاج به کلاهدوزان شیراز ارائه داد و دو لبه روی آن ایجاد کرد و در توجیه آن اعلام کرد:«این کلاه بدین شکل در می آید تا بدانید که هر قشقایی برای خود شاهی است.»
انواع کلاه
کلاه فیدورا
این کلاه بیشتر از اینکه برای محافظت سر در برابر باد و گرما مورد استفاده قرار بگیرد برای زیبایی و روی مد بودن استفاده می شد. فیدورا که در قرن بیستم میلادی در میان مردان جایگاه نسبتا خوبی داشت و بیشتر با نام کارآگاهان و حتی تبهکاران با آن بارانی های بسیار بلند همراه شده است.این کلاه اولین بار همراه همفری بوگارت در فیلم سینمایی کازابلانکا در سینما ظاهر شد اما جانی دپ یکی از بازیگرانی است که بیشتر وقت ها با این کلاه بر فرش قرمز قدم می گذارد و به همین دلیل حتما ظاهر آن برای سینمادوستان آشناست.
کلاه برت
کلاه برت یکی از افتخارات هر فرانسوی است. این کلاه که به صورت سنتی در کشور فرانسه تولید و یکی از نمادهای این کشور به حساب می آید در جنگ دوم جهانی به عنوان نشانه نیروهای نظامی ویژه این کشور به کار می رفت اما از سال 1960میلادی در سراسر جهان محبوب شد و مورد استفاده قرار گرفت که این موضوع باعث خوشحالی و غرور فرانسویان شد.این کلاه که امروزه مردان و زنان بسیاری در رفت و آمدهای روزمره خود از آن استفاده می کنند به دلیل شکل ظاهری اش بیشتر به کلاه کج معروف است. البته این کلاه بیشتر در میان هنرمندان و دانشجویان هنر محبوبیت دارد که معروفترین هنرمندی که همیشه این کلاه را در هر شرایطی به سر داشت اولیور میسین آهنگساز معروف فرانسوی بود.
کلاه کابوی
کله انگلیسی گاوچران اولین بار در سال 1725و از کله اسپانیایی «واکرو» به وجود آمد، به معنی کسی که مسوولیت گاوهای مزرعه را برعهده دارد. گاوچران ها کلاه مخصوصی داشتند که کلاه کابوی نامیده می شد؛ این کلاه یار همیشگی گاوچران های آمریکایی بود و مانند دوستی مهربان از آنها در مقابل آفتاب و باران محافظت می کرد.اما گاوچران ها از کلاهشان برای باد زدن و روشن کردن آتش یا جمع کردن آبی که از کوه پایین می ریزد کمک می گرفتند. امروزه این کلاه که روزگاری در هیچ حالتی گاوچران ها را تنها نمی گذاشت تنها در جشن ها و فستیوال ها به عنوان نمادی از فرهنگ آمریکا از گوشه خانه ها بیرون می آید.
کلاه بولر
اگر بخواهیم این مدل کلاه را به خوبی به شما معرفی کنیم توصیه می کنیم تا چهره چارلی چاپلین را به خاطر بیاورید. به این ترتیب هم لبخندی بر لبتان می آید و هم شکل ظاهری این کلاه به خوبی در ذهنتان تداعی خواهد شد. بولر کلاهی بود که در قرن 19و اوایل قرن بیستم میلادی مردان انگلیسی زیادی هوادارش بودند اما نکته بسیار جالبی که درباره این کلاه وجود دارد این است که در انگلیس قدیم این کلاه دو معنی کاملا متفاوت و دور از هم داشت. اگر مردی این کلاه را در شهر لندن به سر می گذاشت در نظر همه احتمالا یک وکیل، بانکدار یا فعال بازار بورس بود اما در بقیه شهرهای این کشور گارسون ها، مستخدمین رستوران ها یا خانه های اشرافی این کلاه را بر سر می گذاشتند.
کلاه تاپ هت
به نظر بچه ها حتی اگر بحث شعبده بازی هم پیش نیاید همیشه از این کلاه یک خرگوش بیرون می آید. کلاهی که اولین بار از جنس نمد با لبه هایی پشمی درست شد اما به مرور زمان روش درست کردن آن تغییر کرد. ابتدا لایه های زیری این کلاه را با چندین لایه پارچه پنبه ای نرم و با چسبی قوی به هم می چسباندند بعد کلاه را روی شعله ملایمی از آتش می گیرند تا چسب و پارچه نرم و منعطف شود و صاحب آن بتواند با کلاه به راحتی در دستانش بازی کند و به آن شکل دهد.در قرن 19 میلفادی مردم این کلاه را نه با نام تاپ هت بلکه لوله بخاری می شناختند چون آبراهام لینکلن در دوران ریاست جمهوری اش از این کلاه که البته کمی بلندتر از نوع معمولی اش بود به سر می گذاشت. بعضی ها می گویند لینکلن برای اینکه بتواند نامه های مهم و محرمانه اش را در آن پنهان کند دستور داده بود تا قد کلاهش بلندتر از نوع معمولی آن باشد.
کلاه سومبرو
زادگاه اصلی سومبرو مکزیک است و به همین دلیل این کلاه نمادی از مردمان و جشن های کشورش است. اگر روزی به مکزیک سفر کنید می توانید این کلاه بزرگ را با آن لبه های برگشته و رو به بالا، در دو جنس متفاوت بخرید اما چرا یک کلاه با دو جنس کاملا متفاوت؟این کلاه که ابتدا تنها با یک هدف و برای جلوگیری از برخومرد نور آفتاب با صورت در این کشور رواج پیدا کرد از جنس حصیر برای کشاورزان و روستاییان درست می شد اما افراد متمول برای اینکه خود را از مردم فقیر و کشاورز جدا کنند به تهیه کلاه هایی نرم از جنس پر روی آوردند. با اینکه دیگر مکزیکی ها از این کلاه در زندگی روزمره خود استفاده نمی کنند اما هنوز هم سومبرو پای ثابت جشن ها و مراسم سنتی این کشور آمریکای جنوبی است. پاپ بندیکت دوم زمانی که اواخر مارس 2012به این کشور سفر کرد کلاه سومبرو را به عنوان نمادی از کشور مکزیک و نشانه ای از علاقه خود به این ملت به سر گذاشت.
کلاه بیسبال یا ورزشی
کلاه بیسبال که بیشتر آن را به عنوان کلاهی ورزشی می شناسیم برای امروز و دیروز نیست، این کلاه سابقه ای بیشتر از اینها دارد. شاید از اواخر قرن 20میلادی ورزشکاران و دختران و پسران جوان به استفاده از این کلاه روی آورده باشند اما اولین بار در دهه 1860میلادی فردی به اسم بروکلین اکسیلسیرز این کلاه را بر سر گذاشت. البته نسل اولیه کلاه بیسبال به شکل امروزی نبود، لبه اش کوتاه تر بود به گونه ای که نمی توانست از چشم و صورت ورزشکار در مقابل آفتاب به طور کامل محافظت کند. همچنین بندی که امروزه در پشت کلاه برای اندازه کردن کلاه است وجود نداشت.100 سال مردم این کلاه را بر سر گذاشتند تا اینکه به فرم استاندارد و یکدست امروزی درآمد. نکته جالب اینجاست که این کلاه تنها مخصوص بازیکنان بیسبال نیست بلکه بعضی از ارتش های دنیا نیز این کلاه را بخشی از یونیفرم نظامی خود کرده اند و به سر می گذارند.
