علت کپک زدن مواد غذایی
آشپزی و خوراکی › دانستنی
- 97/09/24
برای خیلی از ما پیش آمده، با وجود آن که غذا یا میوه‌ای را درون یخچال نگهداری می‌کنیم باز هم کپک می زند و مجبور به دور ریختن آن می‌شویم. البته در این میان برخی از افراد هم هستند که با جدا کردن بخش کپک زده اقدام به مصرف بقیه ماده غذایی می‌کنند. این افراد معتقدند که کپک‌ها خطر چندانی ندارند و به دلیل آن که در محیط یخچال رشد می‌کنند، بیماری‌زا نیستندکپک چیست و چگونه و چرا ایجاد می شود
عوامل قارچی فساد موادغذایی به عوامل کپکی و مخمری تقسیم می شوند. کپک ها آن دسته از قارچ ها هستند که غالبا ایجاد بیماری خطرناکی نمی کنند اما گاهی در مواقع ضعف سیستم ایمنی بدن می توانند بسیار خطرناک باشند. عاملی که باعث گسترش و افزایش آنها می گردد، مقدار بیش از حد رطوبت است و پخت آنها نیز نمی تواند سموم آنها را از بین ببرد. بنابراین برای امنیت و سلامت بیشتر، بهتر است که آن را دور بریزید. ۱۲۰ هزار جنس از گونه کپک وجود دارد که روی موادغذایی قادرند رشد کنند. ۴۰ عدد آنها بیماری زا هستند و مابقی می توانند مسمومیت غذایی ایجاد کنند. حتی بعضی ها می توانند سرطان زا باشند
اما عده ای از آنها مفید هم هستند و در صنایع لبنی کاربرد دارند. کپک ها در صورت مناسب بودن شرایط رشد یعنی رطوبت و حرارت به سرعت رشد می کنند و می توانند سبب تخریب و غیرقابل مصرف شدن میوه ها و غذاها شوند. کپک ها دارای رنگ های مختلفی بوده و کرکی شکل و پنبه مانند هستند و با تولید آنزیم های زیاد سبب فساد غذاها می شوند. برای فاسد شدن غذا و میوه کپک باید رشد کند و تغییرات فیزیکی و شیمیایی ایجاد کند تا با ترشح آنزیم اولا سفتی غذاها و رنگ آنها را به هم بزند و ثانیا طعم شان را تغییر دهد و آنها را ترش مزه کند
چرا کپک ها در یخچال هم رشد می کنند
در حالی که بیشتر کپک ها هوای گرم را ترجیح می دهند، ولی در دمای یخچال هم قادر به رشد هستند. آنها همچنین می توانند بهتر از سایر عوامل فساد غذایی، نمک و شکر را تحمل کنند، لذا روی سطح مربا، ژله ، گوشت های نمک دار و شور هم در یخچال دیده می شوند
ماده غذایی کپک زده را بخوریم یا دور بیندازیم
کپک ها در نان قادرند ریشه‌دار شوند و در بافت نان فرو روند. بنابراین از مصرف نان های کپک زده که می‌توانند منجر به بروز بیماری‌های گوارشی شوند، خودداری کنید
میوه‌ها پس از چیده شدن از خود گاز دی‌اکسیدکربن و اتیلن متصاعد می‌کنند. افزایش این دو گاز در یخچال باعث افزایش حرارت، رطوبت و در نتیجه رسیدن بیش از اندازه و کپک زدن میوه می‌شود.
این کپک‌ها بیماری‌زا هستند و شستن یا جدا کردن بخش کپک زده دلیل بر سلامت میوه نیست. بنابراین در صورت کپک زدگی، همه میوه را دور بیندازید
اگر پنیر، مربا یا رب گوجه فرنگی کپک زد، کافی است بخش کپک زده را جدا کرده و مابقی را مصرف کنید، اما در صورت کپک زدن کره از مصرف آن جدا خودداری کنید، زیرا کپک‌ها کره را تجزیه و اکسید کرده و خطر سکته را به دنبال دارند. بنابراین تمامی کره را دور بیندازید. مصرف پنیرکپک زده هم می‌تواند موجب بروز زخم معده گردد
آیا کپک ها با هم فرق دارند
بله. کپکی که روی میوه ها از جمله گلابی و سیب رشد می کند روی ترشی ها رشد نمی کند. کپکی که روی مربا تشکیل می شود، از ویژگی های بیشتری برخوردار است چون می تواند قند را تجزیه کند. کپک هایی که روی نان رشد می کنند می توانند بسیار خطرناک باشند. کپک هایی که روی گردو، پسته و انواع مغزها رشد می کنند بسیار خطرناک تر از کپک های میوه ها هستند. چون از خود ماده ای ترشح می کنند که گاه منجر به نقایص تولد و دگرگونی های ژنتیکی می شود و یا سرطان زا هستند
برای جلوگیری از کپک زدن ماده غذایی چه کنیم
1_برای پیشگیری ازکپک رب گوجه فرنگی یک لایه روغن در سطح آن بمالید تا عمل اکسیژن رسانی متوقف و از تشکیل کپک جلوگیری شود
2_برای پیشگیری ازکپک آبغوره و سرکه نیز بطری شیشه ای آنها را کاملا پر کنید تا در بطری جایی برای حضور هوا وجود نداشته باشد
3_ادویه‌جات، چای و قهوه نیز مستعدکپک زدن هستند، ولی آنها مولد سم مایکوتوکسین نیست. برای پیشگیری، آنها را در جای خشک و خنک نگهداری کنید
4_یخچال و فریزر کثیف یکی از دلایل فساد مواد غذایی هستند. بنابراین هفته‌ای یک بار درون آنها را بشویید
