مراقبت و نگهداری صحیح از پرنده فنچ
خواندنی › حیوانات خانگی
- 97/09/09فنچ
فنچ ها با چهره ای زیبا و آواز نازک خود جزو دسته پرندگان بومی چمنزارهای استرالیا به حساب می آیند که دارای قابلیت زادوولد بسیار آسان و راحتی بوده و به آسانی تکثیر و تولید مثل میکنند.
دانستنی هایی در رابطه با فنچ و انواع آن
فنچ ها پرندگانی جذاب و خیلی بازیگوش هستن که زیستگاه اصلی آنان استرالیا و برخی از کشورهای گرمسیری در شرق آسیا نیز می باشد از جمله هند و پاکستان و مصر که به تازگی نژادهای دیگری از این پرنده نیز وارد ایران شدند و در اکثر پرنده فروشی ها عرضه می گردند. از آنجایی که قدرت بدنی این پرنده در نگهداری در خانه خیلی بالاست و می شود از آن به عنوان گونه های مقاوم با هزینه ی کم در تمامی گونه ها نام برد پس اگر تا به امروز هیچ گونه پرنده ای نداشته اید و و قصد نگهداری از پرنده را دارید فنچ می تواند بهترین گزینه و راحترین پرنده برای نگهداری در منزل باشد.
بعضی از گونه های آن نظیر فنچ راه راه پرنده بومی استرالیا می باشد و برخی گونه های دیگر در مناطق وسیعی از اروپا پراکنده اند. همچنین گونه های دیگری از این پرنده را می توان در اندونزی و تیمورشرقی به صورت بومی و در آمریکا، پرتغال و پورتوریکو بصورت رها سازی شده یافت. فنچ در دشت های باز با درخت و درختچه های پراکنده زیست می کنند. اما با مزاحمت های انسان نیز کنار آمده و حتی در جاهایی که زیستگاهشان از بین می رود و جای آن را ساخته های دست بشر می گیرد نیز به زندگی ادامه می دهد. این پرنده شامل انواع گوناگونی است که توسط محققین ژنتیک یا تکثیر آن توسط دوستدارن این حیوان بوجود آمدند. عمر این پرنده به شرایط محیطی و ژنتیکی آن بسیار وابسته است. بهتر است بدانید که فنچ ها معمولاً پنج تا ده سال عمر می کنند، و برخی بر این باورند که تا یازده سال زنده می مانند، و همچنین یکی از پرورش دهندگان اظهار داشت که فنچ وی تا دوازده سال عمر کرده و تا سه ماه قبل از تلف شدن، تولید مثل می کرده است. فنچ ها ازران قیمت بوده و برخی از گونه های کمیاب آن کمی گران تر از بقیه به فروش می رسند، به همین علت تهیه چند قطعه فنچ برای نگهداری در منزل کاری بسیار ساده و آسان است. معمولاً فنچ ها را از قاره آفریقا، استرالیا و آسیا تهیه می کنند.
بهتر است بدانید که فنچ ها پرندگان بسیار حساسی هستند و باید آن ها را از دود سیگار و یا بوهای تند آشپزخانه و یا مواد ضد عفونی قوی محافظت کرد. چرا که این بوهای تند می تواند باعث مرگ و میر پرنده شود. فنچ ها نسبت به صحبت کردن و یا سوت زدن آدمی واکنش نشان داده و از این کار خوشحال می شوند، اما متاسفانه قدرت تقلید صدا را ندارند.
تولید مثل فنچ ها
یک جفت فنچ زمانی که قصد دارند لانه بسازند رفتاری را از خود نشان می دهند، به طوری که به شدت شروع به جمع آوری چیزهایی برای ساخت لانه می کنند. بهتر است در این دوران کاغذ تکه تکه شده و شاخه های کوچک مثل چوب جارو یا برگ در اختیار آنها قرار داده شود. اگر آنها چیزی برای جمع آوری پیدا نکنند از پر و پوست دانه ها استفاده خواهند کرد. هر چیزی می تواند برای ساخت لانه در گوشه قفس یا حتی در لانه ای که صاحب پرندگان در اختیار آنان قرار داده و یا حتی در ظرف غذا انباشته شود. وقتی این گونه رفتار ها از یک جفت فنچ دیده می شود که آنها باید یک لانه به بزرگی یک سیب یا پرتقال بزرگ فراهم کنند.بهتر است بدانید که این لانه همیشه باید در بالاترین قسمت گوشه قفس قرار بگیرد.به طوری که این لانه باید مقابل ظرف غذا و در فاصله نزدیک و معمولی از چوبی که برای نشستن فنچ ها در نظر گرفته شده باشد. اگر این میله دور از لانه باشد فنچ نر روی آن نخواهد نشست و در زمان دوران تخم گذاری فنچ های ماده ترجیح می دهد بالای لانه بنشیند. در طول دوران لانه سازی هر دو وقتشان را در طول شب در کنار لانه صرف می کنند.
وقتی که لانه مورد پسند آن ها واقع شد و هر شب را در آن سپری کردند، آنها اقدام به جمع آوری مقدار زیادی تکه های نرم برای کف لانه از برگ و رشته های مثل نخ و شاخههای نرم می کنند. آنها موادی را ترجیح می دهند که یک جفت از آنها بیشتر از 2٫5 سانتیمتر طول نداشته باشد و از هر نوع و رنگی از مواد نرم استفاده می کنند. لانه با کوچکترین چیزهای ممکن که برای ساختن لانه مناسب هستند در یک هفته قبل از تخم گذاری بسته می شود. در هر دوره تخم گذاری بین 3 تا 12 تخم گذاشته می شود.
فنچ نر و ماده ممکن است از 3 تا 12 تخم در دوره ای که برای تخم گذاری فعال هستند بگذارند. جوجه ها به ترتیب تخم گذاری سر از تخم در می آورند. معمولا یک یا دو تخم بدون آنکه جوجه های از آن بیرون بیاید باقی می ماند تا والدین تغذیه جوجه ها را شروع کنند. لانه باید تنها به طور کامل به حال خود رها شود، در واقع بعد از شروع دوره تخم گذاری و تا زمانی که جوجه ها جرات کنند خودشان از آن بیرون بیایند، نباید کاری به لانه پرنده داشت. چرا کهامکان دارد از روی تخم خود بلند شوند و دیگر روی آن ننشینند. مدت زمانی که تخم ها گذارده شود تا اینکه جوجه ها جرات کنند از لانه بیرون آیند متغیر است٬ اما معمولا تخم های خوب 14 تا 16 روز طول می کشد تا جوجه ها از آن بیرون بیایند و همچنین 3 تا 4 هفته از دنیا آمدن جوجه ها زمان نیاز است تا آنها از لانه بیرون بیایند. فنچ ها معمولا والدین بسیار خوبی هستند و با میل و اشتیاق به نوبت بر روی تخم ها و همین طور بعد از آن کنار جوجه ها می نشینند و آنها را به نوبت تغذیه می کنند.
تا وقتی که همه جوجه ها از لانه بیرون نیامدند و بدون وابستگی به پدر و مادرشان بر روی میله ننشسته اند، لانه نباید از قفس خارج شود. بعد از بیرون آمدن همه جوجه ها، فنچ مادر به سرعت برای دوره بعدی تخم گذاری به لانه بر می گردد. وقتی که ماده شروع به تخم گذاری می کند، تنها جفت او اجازه خواهد داشت در لانه باشد. شروع دور بعدی تخم گذاری هنگامی که هنوز جوجه های قبلی در لانه باشند باعث می شود که استرس و فشار زیادی به پرنده ها وارد شود. پرنده نر اجازه نخواهد داد هیچ پرنده ای در نزدیکی لانه در هنگام تخم گذاری باشد. پرنده نر در این هنگام شروع به نزاع با سایر پرندگان و سر و صدا و حمله کردن به آنها می کند.
صداها و آواز خواندن فنچ ها
فنچ ها بسیار پر سر و صدا هستند. صدای آنها می تواند یک بییپ یا مییپ بلند باشد و در واقع صدای آنها تعداد کمی از این نوع صدا است. ریتم آواز در نرها پیچیده تر است، و آواز هر نر متفاوت است. هر چند پرنده ها صدایشان با دیگر اعضای خانواده هایشان یکسانی هایی دارد. و همه فنچ ها در یک چهارچوب خاص و یک ریتم خاصی آواز می خوانند. جالب است بدانید که فنچ نر صدایش را با اختلافی کم به پسرش منتقل می کند. آواز تا دوره بلوغ ممکن است تغییر کند اما پس از آن در تمام طول عمر پرنده ثابت باقی می ماند. تحقیقات علمی در موسسه «ریکن» در ژاپن اشاره کرده است که آواز خواندن در ماده ها در واقع یک پاداش برای هیجان فنچ نر می باشد، و باعث هیجانی تر شدن وی می شود.
فنچ های نر توانایی آواز خواندنشان را در دوره بلوغ و زمانی که ماده ها هنوز این توانایی را ندارند، بدست می آورند. علت این رشد متفاوت، جایی در دوران جنینی است که فنچ نر استروژن را تولید می کند، که این هورمون در مغز شبیه تستسترون می شود، که به پیشرفت سیستم اعصاب مورد نیاز برای آواز خواندن می انجامد. صدای آنها با تعداد کمی آواهای درهم شروع می شود. اما آنها دائم سعی و تلاش می کنند آواز خود را با آنچه از صدای پدرشان در خاطرشان مانده تطبیق بدهند، و صدایشان بسرعت تکمیل می شود. در طول این مدت آنها آوازشان را با صداهایی که در اطرافشان می شنوند، تکمیل خواهند کرد. همچنین از صدای آواز سایر نرهای نزدیک خودشان نیز الهام می گیرند.
فنچ های نر با استفاده از صدایشان تا حدودی برای یافتن جفت استفاده می کنند و برای جفت گیری معمولا از یک صدای منظم بلند استفاده می کنند. همچنین فنچ ها یک صدای «هیس» در زمانی که قصد دفاع از محدوده خود را دارند از خود تولید می کنند.
محبوبیت آنها به خاطر توانایی زیادشان در تولید مثل است و هر کسی می تواند از آنها جوجه بگیرد و توانایی آنها در زندگی در مناطق خشک. این توانایی ها باعث شده که فنچ به عنوان یک پرنده آواز خان خانگی مورد پسند عامه قرار بگیرد.
چگونگی مشخص کردن جنسیت فنچ
مشخص کردن جنسیت در گونه های مختلف فنچ از گونه ای به گونه دیگر متفاوت است در برخی از گونه ها نظیر فنچ راه راه رنگ و شکل پرنده نر و ماده با هم تفاوت دارند و می توان به راحتی از روی رنگ و شکل ظاهری نر و ماده را از یکدیگر تفکیک کرد و تشخیص داد. فنچ های نر معمولا پرهای نارنجی روشنی بر روی گونه هایشان دارند. و یک منقار سرخ رنگ (در مقابل منقار نارنجی ماده) و همراه با یک طرح سیاه و سفید مشخص. در برخی موارد رنگ منقار تنها گزینه بیان کننده جنسیت هست، چون رنگ نارنجی روی گونه بعضی وقتها کم رنگ می شود یا اصلا از بین می رود. جوجه ها نیز معمولا شبیه رنگ پدر و مادرشان هستند و گاهی نیز با رنگ آنها اختلاف دارند. جوجه های درون لانه خاکستری هستند که در برخی جاها با رنگ سفید کامل شده است. این اختلاف ها به علت جفت گیری های مختلف بین انواع مختلف فنچ ها در یک مکان خاص که آنها در کنار هم نگهداری می شوند مثل مغازه پرنده فروشی بروز می کند. به هر حال پرنده گونه نارنجی که بسیار فعال و سرسختتر هستند مطمئناً یک نر جوان است و گونه های نارنجی نیز از دو ماهگی ظاهر می شوند. همچنین فنچ های بسیار جوان منقاری سیاه رنگ دارند و وقتی به سن بلوغ برسند رنگی می شود. در برخی گونه های دیگر نر و ماده کاملاً شبیه به هم بوده و امکان تعیین جنس مقدور نمی باشد برای مثال در فنچ طلایی علایم چندانی برای تشخیص نر و ماده وجود ندارد ولی به میزان زیادی می توان جنس پرنده را با بازرسی مخرج آن تعیین کرد ورنگ آن در پرنده ماده به رنگ روشن ودر پرنده نر به رنگ تیره تا مشکی است. فنچ های نابالغ رنگ شان تیره تر از فنچ های بالغ است. فقط در حالی که رنگ پرهای فنچ ها تیره تر است، شما می توانید به سن تقریبی آن ها پی ببرید. فنچ ها در سن شش ماهگی دارای پرهای کامل شده و جثه آن ها همانند جثه بالغ ها می شود.
عادات ها تغذیه فنچ
فنچ جزو پرندگان دانه خوار است و منقارشان برای پوست کندن دانه های ریز تناسب یافته است. فنچ ها ارزن را ترجیح می دهند، اما تخم سایر میوه ها را نیز می خوردند. همزمان که آنها ارزن را به عنوان غذای اصلی می خورند، از خوردن میوه (خیار، پرتقال، انگور، سیب و سبزیجات (کاهو ، سبزی خوردن و …) و تخم مرغ (مخصوصا هنگام تخم گذاری) نیز لذت می برند. آنها همچنین غذاهای زنده مثل کرم ارزن و یا سایر حشرات را نیز دوست دارند. آنها همچنین به شاخه کوچک ارزن نیز علاقمند هستند و یک یا دو پرنده یک شاخه کوچک را در عرض چند روز خواهند خورد. فنچ ها در خوردن بسیار حریص و شلوغ هستند، مثلا دانه ها را به هر سو پخش می کنند. البته این رفتار کمک زیادی به تکثیر دانهها در طبیعت می کند. گذاشتن مقداری خاک در قفس یا ظرف کوچک آب برای استحمام آنها بسیار مفید است و پرنده ها خود را در آنها تمیز می کنند.
نژاد قفسی فنچ ها
1- فنچ کامل سفید
2- فنچ گور خری یا زبرا
متفاوت بودن این دو گونه فقط در ظاهر پرنده است مثلا گونه ماده فنچ در نوع زیرا خاکستری کامل است.
اما ماده در نوع سفید تمام بالهایش سفید است.
البته ممکن است فنچ سفید نیز دو رگه باشد و ژن زبرا آن پنهان باشد.