سینمایی مغزهای کوچک زنگ زده خشن ترین فیلم تاریخ سینمای ایران
مجله › سینما و تلویزیون
- 97/08/18
محمدرضا شاه حسینی منتقد سینما در خصوص فیلم سینمایی «مغزهای کوچک زنگ زده» گفت: این فیلم به شدت سیاه است، خیلی سیاه تر از آن چه در سینمای ایران ترسیم شده و به عبارت دیگر می توان گفت که سیاه ترین و خشن ترین فیلم سینمای ایران است.هومن سیدی می‌خواهد میان ارباب و رعیت در این فیلم تفرقه اندازد غافل از این که خود فیلمنامه انکار شدید جامعه است که می خواهد این چنین باشد، اما با فرهنگ روز مغایرت دارد.
این فیلم این امکان را به مخاطب می دهد که در سینمای ایران برای چند دقیقه هم که شده تصاویر و قصه ای را شاهد باشد که تماما سینمایی است و می خواهد از سینمایی بودن خود دفاع کند.
وی ادامه داد: با توجه به تمام تعریف هایی که از زمان جشنواره تا به امروز در سایت های مختلف از آن منتشر شده بود، اما باید بگویم زمانی که این اثر را دیدم این سوال در ذهنم آمد که این فیلم برای چه ساخته شده است؟ سیدی چه تصویری از جامعه را به تصویر کشیده؟ آیا می خواهد از آینده ای که شاید با آن بخواهیم روبه رو شویم خبر می دهد؟ آیا قصد ساخت فیلمی سیاسی با دیالوگ های به شدت سیاسی داشته یا تنها قصد تولید یک فیلم گانگستری داشته است؟
وی بیان کرد:غیرت زدایی به نحوی خاص نمایش داده می‌شود در شرایطی که هیچ کس به هیچ کس رحم نمی‌کند، حتی صحنه خفه شدن دختر و صحنه های منزجر کننده که مخاطب را آزار می دهد.
وی گفت:اگر این فیلم درباره نقد یک چهره سیاسی باشد به خیلی از سوال ها پاسخ روشنی داده می شود، اما اگر یک نقد اجتماعی باشد دنیایی از سوال‌های بی پاسخ در ذهن مخاطب شکل می گیرد که هیچ ابتدا و انتهایی ندارد.
شاه حسینی بیان کرد:در نهایت باید بگویم سطح فیلم به نحوی است که هنوز سطح جامعه قدرت درک آن را ندارد و جامعه ما هنوز به سمت این فضا و گانگستری بودن آن نرفته که بخواهد آن را روی پرده سینما ببیند.
وی افزود:به نظر من این اثر ساخته شد تا جریانی را در سینمای ایران راه بیاندازد مثل فیلم «آدم برفی» که به پشتوانه حوزه هنری توانست از خیلی از خط قرمز‌ها عبور کند و جریانی را با خود وارد سینما کند و یا فیلم مسعود ده نمکی که با ساز و آواز هایش جریان دیگری را وارد حوزه سینمایی کرد که اگر این فیلمسازان و پشتوانه های آن‌ها نبود به طور حتم فیلم هایشان اکران نمی شد.
جبار آذین یکی دیگر از منتقدان سینما هم درخصوص این اثر گفت:هومن سیدی، بازیگر و کارگردان سینمای ایران، پس از تجربه کارگردانی فیلم‌های «سیزده»، «اعترافات ذهن خطرناک من» و «خشم وهیاهو» با کارگردانی خوب و فکرشده فیلم «مغزهای کوچک زنگ زده» به نظرمی رسد، به زبان و بیان سینمایی مطلوب خود نزدیک شده است.
وی در ادامه افزود: «مغزهای کوچک زنگ زده» تصویر سینمایی زندگی جماعتی از کجرو‌های حلبی آبادنشین است که امپراطوری کوچکی از تولید وپخش مواد مخدر درآن جا تشکیل داده اند.
وی بیان کرد:فیلم تلخ سیدی درکل خوب نوشته وبه تصویردرآمده است . توجه درست وهماهنگ وایجاد تعادل سینمایی میان فرم و محتوا در «مغزهای کوچک زنگ زده» قوی تر و بارزتر ازساخته های پیشین سیدی است.
این منتقد در خصوص دیالوگ های فیلم بیان کرد:درست است که دیالوگ کاراکتر‌ها باید درچارچوب ومختصات آن‌ها باشد، اما می توانست برای پرهیزاز بد آموزی ازطریق دیالوگ های نامناسب، از دیالوگ‌های هم معنی وهم محتوا در عین حال محترم استفاده کرد؛ این نکته ای است که دراین فیلم مورد توجه کارگردان واقع نشده وابهام ها وسوتفاهم هایی برای فیلم سیدی ایجاد کرده است که چندان جالب نیست.
وی ادامه داد: فیلم «مغزهای کوچک زنگ زده» بهترین فیلم هومن سیدی و ازتولیدات قابل تامل سینمای ایران است با آن که فیلم در مسیر ارائه گوشه ای ازمعضلات اجتماعی، به حوزه آسیب شناسی اجتماعی، چندان وفادار نیست وخطا‌ها وخطاکاران و استعمال موادمخدر درگیرایی داستان و جذابیت های بصری آن ذوب شده اند، با این حال مغزهای کوچک زنگ زده می تواند تابلویی هشدارآمیز برای توجه و رسیدگی مسئولان به اوضاع کار و زندگی حلبی آباد نشین ها باشد.
