ساختمان کنسولگری بریتانیا در بوشهر معروف به عمارت کوتی بوشهر
گردشگری › آثار تاریخی
- 97/09/23
محله کوتی بوشهر
حدود صد سال قبل جنوب ایران در تصرف کشور انگلستان بود، این مسئله باعث شد علاوه بر اتفاقات سیاسی و نظامی، زبان و معماری منطقه هم تحت تاثیر بیگانه ها قرار بگیرد. طوری که وقتی به این منطقه سفر کنید تعداد زیادی از آثار به جای مانده از تسلط بیگانگان مانند انگلیسی ها، پرتقالی ها و آمد و رفت هندی ها را خواهید دید.
اما ساختمان کنسولگری بریتانیا در بوشهر، که به نام عمارت کوتی بوشهر نیز معروف می باشد یکی از همان آثار بجای مانده است. به دلیل وجود همین خانه آن محله هم به نام کوتی شناخته می شود. محله ای که از بزرگ ترین و قدیمی ترین محله های شهر بوشهر به حساب می آید، این محله در امتداد ساحل ادامه یافته است. برای ساخت خانه های محله کوتی، از سبک معماری تدافعی استفاده شده است تا دزدان دریایی نتوانند به این منطقه نفوذ کنند و شما با گشت و گذاری کوتاه متوجه این مسئله خواهید شد. اهمیت این محله از دیرباز بسیار زیاد بوده تا جایی که در بوشهر قدیم بیشتر مراکز فرهنگی، تجاری و نمادهای مدرن در آن زمان، در این محله ساخته شده بودند.
کنسولگری انگلیس در بوشهر جزو جاذبه های گردشگری استان بوشهر نیز محسوب می شود و در مهرماه 1380 با شمارهٔ ثبت 3995 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معماری کنسولگری انگلیس در بوشهر
عمارت کوتی از سه حیاط غربی، شرقی و شمال شرقی تشکیل شده و در هر کدام از حیاط‌ها اتاق‌هایی در یک و دو طبقه با کاربری‌های مشخص، ساخته شده است.پلان معماری اتاق‌های حیاط غربی که در دو طبقه (همکف و اول) ساخته شد، «U» شکل است و در سه جهت شمال، جنوب و شرق اتاق‌ها، طارمه قرار داشته و بین ستون‌های طارمه‌ها، آفتابگردان چوبی تخت به کار رفته بود. از اتاق‌های حیاط غربی به‌عنوان دفترکار پرسنل کنسولگری انگلیس استفاده می‌شد.در حیاط غربی، کف اتاق‌های طبقه همکف با اندود ساروچ و کف اتاق‌های طبقه اول با اندود گچ فرش شده و سقف آنها با تیرهای چندل(نوعی چوب) پوشانده شده است. در برخی اتاق‌ها به علت بلندی طول اتاق از تیرهای چوبی قطور که به تیرهای باربر (حمال) معروف هستند، برای اتصال تیرهای چوبی بین دو سقف به یکدیگر استفاده شده است.
از تزئینات هنری به کار رفته در اتاق‌های حیاط غربی به این موارد می‌توان اشاره کرد: استفاده از شیشه‌های رنگی در بازشوها (درها، پنجره‌ها، گنجه‌ها)، هنر گچبری در حاشیه اتاق‌های ضلع شمالی به شکل نقوش گل و بوته و ساقه‌های گردان، به کاربردن کاشی‌های نقش دار رنگی در ابعاد ۱۰×۱۰ سانتیمتر در اطراف بخاری‌های اتاق‌های طبقه اول و همچنین از تزئینات گچبری به سبک اروپایی به دور ستون‌ها طارمه ضلع جنوبی همراه با پخ در جهات مختلف آنها. در حیاط شرقی که پشت (سمت شرق) حیاط غربی قرار دارد و از نظر وسعت و مساحت بزرگ تر از حیاط غربی است، اتاق‌ها در یک طبقه (همکف) طراحی شده و از حیاط برای پارکینگ وسایل نقلیه (کالسکه و ماشین) استفاده می‌شده است.
اما در دل کنسولگری انگلیس بوشهر، عمارت کلیسایی مستطیل شکل با سقفی بلند در جنوب حیاط شرقی قرار دارد. آن را شخصی به نام رالف نارمن در سال 1911 ساخت و به مرور به به کلیسای عیسی، ظهور مسیح معروف شد. از آنجایی که این کلیسا از معماری خاصی برخوردار بوده، تزئینات داخلی آن توسط بازشوهای ظریف با شیشه های رنگ و قوس های تزئینی شاخ بزی و چراغ های چوبی صورت پذیرفته است.
مسیر دسترسی
شهرستان بوشهر، محله ی قدیمی کوتی، خیابان خلیج فارس
