مراسم لتان در کاشان
گردشگری › فرهنگ و تمدن
- 98/01/10
مراسم گلابگیری کاشان
نام کاشان با گلابش گره خورده است و تماشای مراسم گلابگیری هرساله عده زیادی را به کاشان می‌کشاند. زمان گلابگیری در کاشان از اواسط اردیبهشت شروع می‌شود و تا اواسط خردادماه (15 اردیبهشت تا 15 خرداد ماه) ادامه دارد. بوی گل محمدی در شهر می‌پیچد و مستت می‌کند و همه اینها به لطف آمدن بهار است.
مراسم گلابگیری که امروز در کاشان لتان خوانده می‌شود سابقه ای دراز دارد. داستان از این قرار است: از صدها سال قبل (نقوش به جا مانده بر سفالینه های تپه سیلک، شعرها و سفرنامه ها وجود گل سرخ را در زمان‌های دور تصدیق می‌کند) با شکفتن گل های سرخ محمدی، زن و مرد و بزرگ و کوچک صبح زود از خانه بیرون می‌زنند و مشغول چیدن گل می‌شوند. آنهایی که مزرعه ندارند برای دیگران گل می چینند و آنهایی هم که فاقد وسایل گلابگیری اند، گل‌هایشان را به دیگران می‌فروشند. گلابگیرها قسمتی از خانه شان را به انبار کردن گلاب اختصاص می‌دهند و آنچه باعث می‌شود مراسم گلابگیری در شهرهایی مثل قمصر و نیاسر تماشاگران زیادی داشته باشد، شیوه سنتی گلابگیری است.
گل چین و گلستان
به اراضي كه درختچه‌هاي گل محمدي نشانده شده، گلستان مي‌گويند. با شروع فصل گلاب‌گيري، گلستان‌هاي تمام مناطق مملو از افراد خانواده از كوچک، بزرگ و زن، مرد مي‌شود. خانواده‌هايي كه صاحب گستان هستند و خودشان گلاب‌گير هستند، در طول اين فصل بيشتر اوقات خود را صرف گل‌چيني و گلاب‌گيري مي‌كنند و چنانچه به اندازه كافي نيروي انساني نداشته باشند، كارگر مي‌گيرند.
به افرادي كه گل مي‌چينند، گل چين مي‌گويند. گل چين‌ها از اوايل صبح قبل از طلوع آفتاب شروع به گل چيني مي‌كنند و سعي مي‌كنند تمام گل گلستان را تا قبل از طلوع آفتاب بچينند. چون معتقدند گل قبل از طلوع خورشيد عطر و بوي زيادتري دارد. معمولا گل را، به كمک ناخن انگشت شست و ناخن انگشت سبابه از سر شاخه جدا مي‌كنند. گفتني است چون عصاره گل در قسمت ته گل كه به شاخه وصل است متراكم مي‌شود، سعي مي‌كنند گل را از بند جدا كنند.
نحوه سنتی گلابگیری
وسایلی مثل دیگ، پارچ، قرابه، نی و شیشه در شیوه سنتی به کار می‌آید. در گلابگیری به روش سنتی هر یک کیلو گلبرگ را با یک لیتر آب در دیگی مسی می‌ریزند و دیگ را روی هیزم می‌گذارند. درپوش دیگ را می‌گذارند و با تعبیه واشر لاستیکی بین دیگ و درپوش از نشست بخارها جلوگیری می‌کنند. روی در دیگ سوراخی است که به لوله های استیل و آلومینیومی متصل است و سر دیگر لوله، به ظرف مسی که پارچ است منتهی می‌شود. بخارهای به وجود آمده ار تقطیر، بعد از رد شدن از این لوله در پارچ مسی‌ای که داخلش آب سرد وجود دارد، سرد و گلاب به دست می‌آید. گلابی که بعد از ۵ تا ۷ ساعت زحمت به دست آمده است.
