با خواص بی نظیر دانه های هل آشنا شوید

پزشکی و سلامت › طب سنتی

- 98/02/18

درباره گیاه و دانه های هل

خواص هل بسیار شگفت‌انگیز است. هل ادویه ای است گرم، معطر و مرموز. تا به حال فکر کرده‌اید اما تا به حال فکر کرده اید هل چه خواصی دارد؟ این ادویه‌ی خوشبو که به خانواده‌ی زنجبیل تعلق دارد، در بسیاری از دسرها، چای، قهوه، و خوراکی‌های فراوان دیگری استفاده می‌شود.
هل سرشار از ویتامین‌های مختلف مانند نیاسین (ب۳)، پیریدوکسین (ب۶)، ریبوفلاوین (ب۲)، تیامین (ب۱)، ویتامین A، ویتامین C و عناصری مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، مس، آهن، منگنز، منیزیم، فسفر و روی است.
هل اصالتا متعلق به هندوستان، نپال و بوتان است، اما در بیشتر مناطق گرمسیری آسیا مانند چین، ویتنام، مالزی، کره و ژاپن نیز یافت می‌شود. به‌طورکلی کشت هل از مناطق گرمسیری و آب‌وهوای مرطوب هند آغاز شده است. این گیاه از تیره‌ی زنجبیل‌هاست و نام علمی آن (Elettaria cardamomum) است. دو زیرگونه‌ی اصلی آن هل سبز و هل سیاه هستند.
میوه‌ی هل به‌صورت غلاف‌های کوچکی است که درون آن دانه‌های سیاه وجود دارد. هم غلاف و هم دانه‌ها عطر و طعم دل‌پذیری دارند. هل را علاوه‌بر غذاها، به دسرها و نوشیدنی‌ها نیز می‌افزایند تا شیرینی مطبوعی به آنها بدهد. چای هل همراه با چای زنجبیل در هند بسیار معروف است.
هل از دیرباز در طب سنتی هندوستان و چین استفاده شده است. هندوها و چینی‌ها اعتقاد داشتند که هل می‌تواند در درمان عفونت‌های دندان و لثه، بیماری‌های گلو، احتقان ریه‌ها، سل ریوی، التهاب پلک چشم، اختلالات دستگاه گوارش، مشکلات کلیه‌ها و سنگ کیسه‌صفرا مؤثر باشد. همچنین در گذشته از آن به‌عنوان پادزهر استفاده می‌شد.
هل در طب سنتی ایران به نام‌های قاقله صغار و کبار، هیل و هال نیز خوانده می شود. این گیاه علفی دارای میوه ی تخم‌مرغی شکل کوچکی است به طول ۱ ـ ۲ cm (در بعضی انواع طولانی‌تر) که به‌ طور متوسط ۱۵ ـ ۲۰ (در بعضی کمتر یا بیشتر) دانه به رنگ قهوه ‌ای، سبز، زاویه‌ دار و معطر در آن وجود دارد.
به منظور آن‌که عطر هل حفظ شود نگهداری آن به ‌صورت میوه و یا کپسول می باشد و در مواقع مصرف کپسول را شکسته و دانه ‌ها را خارج می‌سازند، پوست کپسول آن نیز دارای اسانس است.
هل خواب ‌آور و شادی ‌آور است بنابراین برای افرادی که دچار افسردگی، خمودگی و غمگین هستند، مفید است.
هل انرژی‌ها را در بدن افزایش می‌دهد و نشاط و شادمانی افراد را زیاد می‌کند، مصرف هِل در این دنیای پُر سر و صدا و اضطراب امروزی، توان مقابله با مشکلات را افزایش می‌دهد.
مزاج هل، همان طور که گفته شد، گرم و خشک است و درجه گرمی خیلی قوی ندارد؛ اما مصرف افراطی آن برای گرم ‌مزاجان ضرر دارد و می‌تواند در گرم‌ مزاجان موجب سردرد شود در حالی که روغن آن برای رفع برخی از سردردها مخصوصاً سردردهای ناشی از باد، سرما و سینوزیت مفید است.
هل به بهبود سلامت گوارشی کمک می کند و کنترل و پیشگیری برخی بیماری های جدی مانند سرطان می شود ، همچنین به درمان دیابت تیز کمک می کند.
از دیگر خواص هل می توان به محافظت از دستگاه گوارش، کنترل کلسترول، تسکین مشکلات قلبی‌عروقی و بهبود گردش خون در بدن اشاره کرد. هل برای درمان بیماری‌های دهان‌ودندان، عفونت دستگاه‌های ادراری مانند بیماری‌های مثانه، التهاب کلیه‌ها و سوزاک مفید است. از دیگر خواص هل می‌توان به کاربرد آن در درمان ناتوانی جنسی، اختلال نعوظ و انزال زودرس نیز اشاره کرد.

از جمله خواص هل برای بدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1.سکسکه

هل یک ادویه‌ی ضد انقباض است که می تواند به توقف سکسکه کمک کند. هم چنین گرفتگی‌ها و انقباضات ماهیچه‌ای ناخواسته مانند گرفتگی معده و روده را تسکین می دهد.

2.افسردگی

اگرچه خواص ضدافسردگی هل هنوز به صورت علمی بررسی نشده است، استادان طب آیورودیک به شدت معتقدند چای هل راه فوق العاده ای برای درمان افسردگی است. هل ماده‌ای طبیعی دارد که بدن را سم زدایی کرده و سلول‌های بدن را جوان‌سازی می‌کنند. به این ترتیب با افسردگی مبارزه می‌کند.

3.آنتی اکسیدان

بسیاری از گیامغذی‌ها، ویتامین‌ها و روغن‌های معطری که در هل وجود دارند به عنوان انتی اکسیدان عمل می‌کنند. این ادویه‌ی جادویی به پاکسازی رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند و از پیر شدن سلول‌ها جلوگیری می‌کند.

4.سم زدایی

هل بدن را سم‌زدایی می‌کند. آن‌ها سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌هایی مانند آ، ب، سی، نیاسین، ریبوفلاوین و غیره است. این ادویه برای تصفیه‌ی خون عالی است و اوره، کلسیم، و دیگر سموم اضافی را از کلیه دفع می‌کند. هم‌چنین به عنوان یک درمان خانگی پس از زایمان استفاده می‌شود.

5.بهداشت دهان

هل درمان بوی بد دهان است. به جز تاثیر آن در بوی بد دهان، برای آفت دهان و عفونت‌های دهانی نیز استفاده می‌شود. مقداری دانه‌ی هل بجوید تا مشکل بوی بد دهان‌تان رفع شود.

6. تسکین سرماخورگی و آنفلوآنزا

هل ادویه‌ی تندی است که به جلوگیری از سرماخورگی و آنفلوآنزا و بهبود علائم آن کمک می‌کند. هل درمان خانگی خوبی برای سرماخوردگی و آنفلوآنزا محسوب می‌شود. فقط کافی است چای هل دم کنید و بنوشید تا سردرد و سرماخوردگی‌تان را تسکین دهید.

7.پاتوژن ها

توصیه می‌شود افرادی که عفونت دارند هل مصرف کنند، زیرا به خاطر خواص درمانی که دارد از عفونت جلوگیری می‌کند. روغن‌های گوناگونی که در هل وجود دارد از رشد باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها جلوگیری می‌کنند.

8.بهبود رنگ پوست

یکی از خواص هل ان است که می‌تواند پوستی روشن را برای شما به ارمغان بیاورد. روغن معطر هل به رفع لکه‌ها کمک کرده و ظاهر زیباتری به پوست‌تان می‌بخشد.

9.فشار خون بالا

کسانی که از فشار خون بالا رنج می‌برند، باید به طور منظم هل مصرف کنند زیرا قادر است گردش خون را در ریه‌ها افزایش دهد. این کار به کاهش فشار خون کمک می‌کند.

10.کمک به رفع مشکلات گوارشی

دانه های هل بهترین راه‌حل سوءهاضمه، آروغ زدن و مشکل نفخ هستند. هل به بهبود گوارش غذا کمک می کند.

11.باز کردن اشتها

مقداری هل آسیاب شده را به خورش اضافه کنید تعدادی دانه‌ی آن را بجوید تا اشتهای‌تان بهبود یابد.

12.کمک به درمان آسم

هل به شدت برای بیماران مبتلا به آسم مفید است. هم‌چنین به عنوان درمان طبیعی سیاه سرفه و برونشیت عمل می‌کند.

13. درمان آلرژی های پوستی

هل سیاه خواص ضدباکتریایی دارد و می‌تواند به عنوان یک ضدعفونی کننده برای درمان آلرژی‌های پوستی استفاده شود.

14.کمک به بهبود گردش خون

هل حاوی ویتامین سی است که یک آنتی اکسیدان قوی است. این ویتامین گردش خون را در بدن بهبود می‌دهد و به این ترتیب رنگ و ظاهر پوست را نیز بهتر می‌کند.

15. استفاده در محصولات مراقبتی پوست

می‌توان هل را به خاطر خواص ضدعفونی‌کننده و ضدالتهابی در محصولات مراقبتی پوست استفاده کرد تا پوست را تسکین داده و آن را آرام سازد. وقتی هل به عطرها اضافه شود حواس را تحریک می‌کند. صابون‌های صورت از هل برای انتشار حس گرما روی پوست بهره می‌برند. این مواد آرایشی بهداشتی که به دلایل درمانی از هل استفاده می‌کنند، محصولات رایحه درمانی نام دارند.

16. تغذیه پوست سر

هل سیاه خواص آنتی اکسیدانی دارد و می‌تواند پوست سر و فولیکول‌های مو را تغذیه کند.

17.سلامت مو

هل به تقویت ریشه‌ی مو کمک می‌کند، به این ترتیب موهای شما را قوی و محکم می‌سازد. هم‌چنین باعث درخشندگی و زیبایی موها می‌شود.

18.جلوگیری از سرطان روده بزرگ

سرطان، به ویژه سرطان روده‌ی بزرگ و مقعد (کولورکتال) یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان است. هزینه‌های سرسام‌آور درمان سرطان و عوارض جانبی این درمان‌ها پژوهشگران را برآن داشته است تا به فکر یافتن جایگزین‌هایی برای این درمان‌ها باشند. مطالعات انجام‌شده در مؤسسه‌ی ملی سرطان در هند نشان داده‌اند، رژیم غذایی که در آن به‌اندازه‌ی کافی از هل استفاده شود می‌تواند تا بیش از ۴۸% در پیشگیری از سرطان کولورکتال مؤثر باشد.